Zorg wil ontslagen mensen terug onder het motto ‘De zorg heeft u weer nodig!’

De Nederlandse zorginstellingen gaan de tienduizenden mensen die de afgelopen jaren zijn ontslagen als gevolg van zware bezuinigingen persoonlijk aanschrijven met het verzoek om terug te keren. Dit onder het motto ‘De zorg heeft u weer nodig’. Het is een van de vele manieren die de zorgwerkgevers inzetten om het groeiend personeelstekort in de zorgsector op te lossen.

Dat zegt Marc Veldhoven, oud-bestuurder van de Veldhovense zorgverlener ZuidZorg . Hij is nu bij de Brabantse werkgeversvereniging Transvorm ‘aanjager’ van het plan Zonder Zorg 2020, gericht op aanpak van het personeelstekort. In Brabant staan nu elfhonderd vacatures open en dat aantal zal zonder maatregelen de komende jaren sterk toenemen. Omdat de instellingen over de namen en adressen van de ontslagen werknemers beschikken gaan zij hen aanschrijven.

,,Deze actie komt niet onverwacht, we hebben het zien aankomen. Werkgevers hengelen allemaal in dezelfde vijver’, zegt Karim Skalli van vakbond Avbakabo FNV. Landelijk verloren de laatste twee jaar 33.500 mensen hun baan, vooral in de thuiszorg en de hulp aan ouderen en gehandicapten. Collega-vakbondsman Wim van der Hoorn noemt de actie van de Brabantse werkgevers ‘alleen maar goed’. Hij noemt het wel ‘tegenstrijdig’ dat er nog altijd zorginstellingen zijn die willen snijden in het aantal verzorgenden in de lagere functieschalen. Dat is onder meer het geval bij de Helmondse instelling Savant, die af wil van 108 lagere functies.

Veldhoven moest zelf als bestuurder van ZuidZorg zevenhonderd mensen ontslaan. Dat ging vooral om ondersteunende taken en verzorgenden in lagere functiegroepen . ,,Dat waren mensen met weinig opleiding of diploma’s, maar wel met heel veel ervaring. Die willen we terug halen.”

De Brabantse zorgwerkgevers zetten alles op alles om het personeelstekort op te lossen. Zij gaan bijvoorbeeld vluchtelingen en mensen met een fysieke of geestelijke beperking actief benaderen. Dat gebeurt via Vluchtelingenwerk, uitkeringsinstantie UWV en gemeenten.

Doel is dat nog dit jaar tweehonderd vluchtelingen in de zorg werken. Dat gaat dan om mensen die in hun eigen land een medische opleiding hebben gevolgd. Voor mensen met een beperking willen de werkgevers banen op individuele maat scheppen om zo werknemers met hogere functies te ontlasten.

In oktober begint een landelijke campagne om mensen over te halen om voor de zorg te kiezen of terug te keren in de sector. Er wordt onder meer een speciale krant verspreid in een miljoenenoplage.

De zorgsector kampt niet alleen met stokkende instroom van nieuwe werknemers, maar ook met grote uitstroom van huidig personeel. Ruim acht procent van de werknemers verlaat jaarlijks de sector. In Brabant waren dat vorig jaar 12.600 mensen. ,,We moeten dat stoppen, anders is het dweilen met de kraan open” zegt Marc Veldhoven. ,,Wij moeten talent binnenhouden.”

Mensen die de zorg verlaten geven als reden vaak op de onregelmatige werktijden en het imago van de sector. ,,Dat heeft klappen opgelopen, want we moesten mensen ontslaan. Er is een idee ontstaan dat je daar niet moet zijn”, erkent Veldhoven. ,,Nu moeten we zichtbaar maken dat er wel baanzekerheid is en dat er in de zorg een fatsoenlijke boterham valt te verdienen.”

Om dat aan te tonen maakt Transvorm een vergelijking tussen aanvangssalarissen in de zorg en in het basisonderwijs. ,,We gaan laten zien dat de verdiensten in de zorg niet slecht zijn. Het basissalaris is misschien wat lager dan in het onderwijs, maar je hebt al snel tien tot vijftien procent onregelmatigheidstoeslag. Die krijg je in het onderwijs niet.”

Om op langere termijn personeelskrapte te voorkomen willen de werkgevers dat meer jongeren kiezen voor een zorgopleiding. Dat aantal daalt nu sterk. Er zijn minder jongeren die voor een schoolkeuze staan, maar de zorg heeft daar extra veel last van vanwege het imago.

Transvorm zoekt samenwerking met scholen op mbo- en hbo-niveau om meer leerlingen in te laten stromen. Ook willen zij een einde aan studentenstops die zijn ingesteld bij sommige hbo-opleidingen. Scholen staan daar volgens Veldhoven niet negatief tegenover. ,,Maar zij willen wel de garantie dat er dan voldoende stageplaatsen zijn.” Daar was de afgelopen jaren een tekort aan, waardoor leerlingen veel moeite moesten doen om af te studeren. Veldhoven: ,,Scholen willen boter bij de vis. Werkgevers beseffen dat.”